- ปรับปรุงล่าสุด 12/11/2023
การผลัดเซลล์ผิวเป็นการดูแลผิวอย่างหนึ่งที่เราไม่ควรละเลยในขั้นตอนสำหรับการดูแลผิว เพื่อให้ได้ประสิทธิภาพในการบำรุงผิวที่ดีที่สุด เพราะการดูแลผิวอย่างเหมาะสมมีความสำคัญเป็นอย่างมากในชีวิตประจำวันของเรา ซึ่งการผลัดเซล์ผิวหน้าก็ถือเป็นการดูแลผิวที่ให้ผลลัพธ์ดีมากๆเลยล่ะค่ะ พี่รัศมีเลยขอแนะนำบทความ เผยผิวเนียน กระจ่างใส ด้วยการผลัดเซลล์ผิวหน้า เพื่อให้ทุกคนได้ทำความรู้จักกับการผลัดเซลล์ผิวให้หายสงสัย แต่กระบวนการหรือการผลัดเซลล์ผิวโดยปกติแล้วเป็นยังไงล่ะ มีกลไกการซ่อมแซมตัวเองยังไงพี่รัศมีจะมาเล่าให้ฟังในบทความนี้ ตามมาดูกันเลยค่าาา
กระบวนการผลัดเซลล์ผิวคืออะไร
กระบวนการผลัดเซลล์ผิว คือ กระบวนการที่เซลล์ผิวหนังที่เกิดขึ้นใต้ชั้นผิวค่อยๆ เคลื่อนตัวออกมาทับทมกันบนชั้นหนังกำพร้าโดยธรรมชาติแล้วเซลล์ผิวของเราจะมีอายุ 28 วัน เมื่อเซลล์เก่าหมดอายุขัยก็จะหลุดออกเผยเซลล์ผิวใหม่ขึ้นมาแทนที่นั่นเอง ซึ่งทำให้เซลล์ผิวใหม่ที่เติบโตขึ้นมาแทนที่เซลล์เก่าไปอยู่ด้านนอกของผิวหนัง กระบวนการนี้เกิดขึ้นเพื่อรักษาความสมดุลของผิวหนัง และช่วยในการฟื้นฟูและปกป้องผิวหนังจากสิ่งต่างๆ ที่อาจส่งผลกระทบต่อผิวหนังได้ เช่น แสงแดด และมลภาวะต่างๆ
ข้อดีของกระบวนการนี้คือ: การผลัดเซลล์ผิวเป็นกระบวนการธรรมชาติที่สำคัญเพื่อให้ผิวหน้าคงความสุขภาพและสวยงามไว้ในระยะยาว
การผลัดเซลล์ผิวเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องและเกิดขึ้นอยู่ตลอดเวลาเราก็เลยไม่สามารถสังเกตเห็นได้ แต่การเร่งการผลัดเซลล์ผิวอาจเกิดขึ้นเมื่อเราใช้ผลิตภัณฑ์หรือวิธีการบางอย่าง เช่น ผลิตภัณฑ์ที่ช่วยในเรื่องการผลัดเซลล์ผิว:
กรดอัลฟ่าไฮดรอกซี (AHA)
ช่วยผลัดเซลล์ผิวและกระตุ้นการสร้างคอลลาเจนในชั้นผิว ความเข้มข้นไม่เกิน 10 % สำหรับผิวหน้า และไม่เกิน 15% สำหรับผิวกาย
กรดเบต้าไฮดรอกซี (BHA)
เป็นสารผลัดเซลล์ผิวที่ละลายได้ในน้ำมัน ซึมสู่รูขุมขนเพื่อปรับสภาพรูขุมขน ลดการอุดตันและมีฤทธิ์ฆ่าเชื้ออ่อนๆ
ความเข้มข้นที่เหมาะสมคือ 1 – 2 %
สาเหตุที่ทำให้เกิดการผลัดเซลล์ผิวคืออะไร?
สาเหตุที่ทำให้เกิดการผลัดเซลล์ผิวนั่นก็คือกระบวนการที่เรียกว่า “กระบวนการผลัดเซลล์” หรือ “Cell Turnover” ซึ่งเป็นกระบวนการธรรมชาติที่เกิดขึ้นบนผิวหนังของเราเป็นการซ่อมแซมตัวเองของผิวเรา สาเหตุหลักที่ทำให้เกิดการผลัดเซลล์ผิวได้แก่:
1. การฟื้นฟูและเติบโตของผิว
การฟื้นฟูและเติบโตของผิวทำให้เกิดการผลัดเซลล์ผิวเพราะเซลล์ผิวใหม่ที่เกิดขึ้นจะมีความสมบูรณ์และเติบโตเพื่อทดแทนเซลล์ผิวเก่าที่กำลังผลัดออกไป เมื่อเซลล์ผิวเก่าถูกแทนที่ด้วยเซลล์ผิวใหม่ การฟื้นฟูและเติบโตของผิวใหม่จะช่วยให้ผิวดูสดใส ดูสุขภาพดีและเรียวกระชับมากขึ้น
2. การกำจัดเซลล์ผิวเก่า
การกำจัดเซลล์ผิวเก่าทำให้เกิดการผลัดเซลล์ผิวเพราะเซลล์ผิวที่มีปัญหา เช่น เซลล์ที่เสียหายจากแสงแดด จะถูกกำจัดโดยการถูกผลัดออกไปในกระบวนการผลัดเซลล์เพื่อป้องกันไม่ให้มีเซลล์ผิวเก่าสะสมในผิว
3. การป้องกันความแห้งและขาดน้ำ
การป้องกันการความแห้งและขาดน้ำทำให้เกิดการผลัดเซลล์ผิวเพราะเซลล์ผิวที่มีปัญหาในเรื่องผิวแห้งและขาดน้ำ การผลัดเซลล์ผิวจะช่วยในการควบคุมความชุ่มชื้นบนผิว ช่วยลดความแห้งและขาดน้ำบนผิวค่ะ
4. การป้องกันการสูญเสียสารอาหาร
การป้องกันการสูญเสียสารอาหารทำให้เกิดการผลัดเซลล์ผิวเพราะการผลัดเซลล์ผิวทำให้สารอาหารและสารประกอบที่ช่วยเสริมสร้างผิวหนังมากขึ้น เนื่องจากสารอาหารเป็นสิ่งสำคัญในการรักษาสุขภาพของร่างกายและผิว ในขณะที่การผลัดเซลล์ผิวเป็นกระบวนการที่เกิดขึ้นธรรมชาติเพื่อสร้างเซลล์ผิวใหม่และทำให้ผิวดูแข็งแรงและสุขภาพดีมากขึ้น
5. การป้องกันการอักเสบและความเสี่ยงในการเกิดโรคผิวหนัง
การป้องกันการอักเสบและความเสี่ยงในการเกิดโรคผิวหนังทำให้เกิดการผลัดเซลล์ผิวเพราะเมื่อเซลล์ผิวมีปัญหาหรือเสียหายจากการอักเสบ เนื่องจากการผลัดเซลล์ผิวจะช่วยในการกำจัดเซลล์ที่เสียหายจึงทำให้สามารถป้องกันการอักเสบและลดความเสี่ยงในการเกิดโรคผิวหนังได้
กลไกการผลัดเซลล์ผิว
ตามธรรมชาติของการสร้างผิวของเราจะแบ่งออกเป็นสองชั้น นั่นก็คือ
1. ชั้นหนังกำพร้า
2. ชั้นหนังแท้
กระบวนการการผลัดเซลล์ผิวนั้นส่วนใหญ่จะอยู่ที่ชั้นหนังกำพร้า ส่วนเซลล์ผิวเก่าที่หลุดออกมาเรามักจะเรียกกันว่า “ขี้ไคล” เมื่อเซลล์ผิวเก่าหลุดออกไปแล้วก็จะเผยผิวใหม่มาทดแทน
กลไกการผลัดเซลล์ผิวจะเริ่มจากเซลล์ผิวที่ถูกผลิตออกมาจากใต้ชั้นผิวจะค่อยๆเคลื่อนตัวออกมาทับกันบนชั้นหนังกำพร้า ประกอบไปด้วยเคราตินกว่า 80% และเมื่อเซลล์หมดอายุ เอนไซม์ตามธรรมชาติบนผิวจะมาทำลายโดยอัตโนมัติและหลุดออกเป็นเซลล์ผิวเก่าหรือขี้ไคล เซลล์ใหม่ที่เกิดขึ้นจะมีความชุ่มชื้นกว่า มีความอวบอิ่มและอ่อนเยาว์กว่าก็จะเลื่อนขึ้นมาแทนที่นั่นเอง
ปัจจัยที่ทำให้การผลัดเซลล์ผิวตามธรรมชาติชะงัก
ในกลไกการผลัดเซลล์ผิวตามธรรมชาติการผลัดเซลล์ผิวจะมีปัจจัยที่ทำให้เกิดการหยุดชะงักได้ทั้งปัจจัยภายในและภายนอกซึ่งจะทำให้การผลัดเซลล์ผิวเกิดได้ช้าและผลที่ตามมาก็คือเมื่อเซลล์ผิวเก่าสะสมอยู่เป็นจำนวนมากทำให้เกิดปัญหาผิวหมองคล้ำสีผิวไม่สม่ำเสมอ ฝ้า กระ และจุดด่างดำ ถ้าสะสมเป็นเวลานานๆอาจทำให้เป็นแหล่งสะสมของเชื้อแบคทีเรียซึ่งเป็นสาเหตุของปัญหาสิวต่างๆ เซลล์ผิวที่เสื่อมสภาพและหมดอายุขัยเร็วกว่าปกติก็เป็นปัจจัยที่ทำให้เซลล์ผิวผลัดตัวช้าลง การที่เซลล์ผิวของเราเสื่อมสภาพไวแบ่งได้จากปัจจัยภายในและภายนอกค่ะ
ปัจจัยภายใน
อายุ
เมื่อเรามีอายุมากขึ้นเซลล์ในร่างกายของเราจะเสื่อมสภาพลงตามธรรมชาติและทำให้อัตราการสร้างเซลล์ผิวใหม่ลดลงทำให้การผลัดเซลล์ผิวลดลงหรือไม่ผลัดเลยจึงเป็นสาเหตุทำให้สภาพผิวของคนมีอายุจะมีความหยาบกร้าน ไม่ชุ่มชื้นนั่นเอง
ซึ่งต่างจากผิวของเด็กอายุน้อยๆที่มีผิวที่ชุ่มชื้นและสุขภาพดีกว่า ก็เพราะว่าในเซลล์ผิวของคนมีอายุจะมีเอนไซม์ MMPs ในชั้นผิวมาก ซึ่งจะย่อยคอลลาเจนใต้ชั้นผิวทำให้เซลล์ผิวเสื่อมสภาพ ต่างจากคนอายุน้อยที่จะมีเอนไซม์ TIMPs ที่ทำหน้าที่ยับยั้งเอนไซม์ MMPs ออกมามากกว่าคนมีอายุ จึงทำให้เซลล์ผิวแบ่งตัวและผลิตเซลล์ผิวใหม่ออกมาทดแทนเซลล์ผิวเก่าได้ดีค่ะ
ฮอร์โมนเอสโตรเจน
ฮอร์โมนเอสโตรเจนก็ส่งผลต่อการเสื่อมสภาพของผิวค่ะ เพราะเอสโตรเจนจะไปเพิ่มการไปกระตุ้นให้เกิดการสร้างคอลลาเจนและอีลาสตินใต้ชั้นผิว ที่ช่วยกระตุ้นการสร้างเซลล์ผิวใหม่ ดูได้จากผิวของผู้หญิงที่จะมีความเนียนใสมากกว่าผิวของผู้ชาย หรือผิวของผู้หญิงวัยทองที่ขาดฮอร์โมนเอสโตรเจนก็จะหยาบกร้าน หย่อนคล้อย และมีการผลัดเซลล์ผิวได้ช้ากว่า
ปัจจัยภายนอก
แสงแดด
แสงแดดถือว่าเป็นปัจจัยหลักที่ทำให้เซลล์ผิวเสื่อมสภาพเร็ว เพราะรังสียูวีในแสงแดดจะทะลุทะลวงเข้าไปกระตุ้นเอนไซม์ MMPs ให้หลั่งออกมามากกว่าปกติ คอลลาเจนใต้ชั้นผิวก็จะถูกทำลายลงจึงทำให้เซลล์ผิวใหม่ถูกผลิตออกมาได้น้อยลง พอไม่มีเซลล์ผิวใหม่มาทดแทนก็จะทำให้เซลล์ผิวเก่ามีการผลัดเซลล์ผิวที่ช้าลง
สารอนุมูลอิสระ
สารอนุมูลอิสระที่พบมาทั้งในมลภาวะรอบ ๆ ตัว รวมไปถึงอาหารการกินที่เรารับประทานเข้าไป โดยมลภาวะจะเข้าทำปฏิกิริยาออกซิเดชั่นกับสารชีวโมเลกุลต่าง ๆ ในเซลล์ผิว พร้อมกับก่อกวนกลไกต่าง ๆ ทำให้เซลล์ไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ เซลล์ผิวใหม่จึงผลิตออกมาได้น้อยลง ผลที่ตามมาก็คือเซลล์ผิวเสื่อมสภาพก่อนที่จะถูกผลัดออกไปได้ทัน
ผิวขาดความชุ่มชื้น
ปัญหาผิวขาดความชุ่มชื้นและขาดน้ำเป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้กระบวนการผลัดเซลล์ผิวหยุดชะงัก เพราะจะทำให้เซลล์ผิวแห้งกร้านและผลัดตัวได้ช้าลง เนื่องจากผิวขาดน้ำหล่อเลี้ยง เซลล์ผิวใหม่ก็ออกมาช้า ส่วนเซลล์ผิวเก่าก็แห้งกร้านค่ะ
สรุปบทความ กระบวนการผลัดเซลล์ผิว เรียนรู้กลไกการซ่อมแซมตัวเองของผิวเรา!
เป็นอย่างไรกันบ้างคะกับบทความกระบวนการผลัดเซลล์ผิว เรียนรู้กลไกการซ่อมแซมตัวเองของผิวเรา! หวังว่าจะไขข้อสงสัยให้กับทุกคนได้นะคะ เพื่อความปังของสาวๆนอกจากจะดูแลผิวให้สวยแล้ว ถ้าอยากเพิ่มความเป็นสาวสุขภาพดีขึ้นไปอีก การมีผมที่สวยและสุขภาพดีก็ทำให้เราดูดีขึ้นมากๆเลยนะคะ สำหรับใครที่อยากมีผมสวยผมหนาเงางามแลดูสุขภาพดี พี่รัศมีเองก็มีเคล็ดลับผมสวยมาแนะนำเช่นกันนะคะ สามารถเข้าไปอ่านได้ที่บทความ 5 วิธีทำให้ผมหนา ป้องกันผมร่วง แบบง่ายๆทำได้ที่บ้าน ได้เลยค่ะ สำหรับบทความนี้พี่รัศมีขอลาไปก่อน เจอกันใหม่บทความหน้าค่าาา