- ปรับปรุงล่าสุด 16/10/2023
“สิว” เป็นอะไรที่เรามักจะกังวลใจอยู่เสมอใช่มั้ยล่ะคะ วันนี้หน้าดีๆอยู่ ตื่นมาอีกที อ้าวสิวขึ้นซะงั้น หรือบางทีก็เหมือนลางบอกเหตุที่ทำให้เรารู้ว่าประจำเดือนใกล้มาแล้วนะ หรือที่เราเรียกกันว่า สิวฮอร์โมน หรืออาจเกิดจากการล้างหน้าไม่สะอาด การแต่งหน้า การพักผ่อนไม่เพียงพอ หรืออาหารการกินของเราบ้าง ก็อาจจะทำให้เกิดสิวจากการสะสมของแบคทีเรียได้ รวมถึงการเปลี่ยนแปลงฮอร์โมนในร่างกายโดยเฉพาะในช่วงวัยรุ่น
ทุกคนสงสัยใช่มั้ยคะว่า สิวเกิดจากอะไร ปัจจัยในการเกิดสิวมีอะไรบ้าง สิวที่เรามีนั้นเป็นประเภทไหน แล้วเราจะต้องดูแลยังไงให้ถูกวิธี ตามพี่รัศมีมาดูกันเลย
สิวเกิดจากอะไร
สิวเกิดจาก คอมีโดน (Comedone) ในรูขุมขน ซึ่งมีลักษณะคือ สารเหนียว จากการวมตัวกันของ น้ำมันในรูขุมขน (ซีบีม) + ขนอ่อน + เซลล์ผิวที่ลอกตัว ค่อยๆโตขึ้นและพองตัวกลายเป็นสิวที่เราเห็นนั่นเอง
– สิวมักเกิดขึ้นบริเวณที่มีต่อมไขมัน เช่น ใบหน้า หนังศีรษะ หน้าอก และแผ่นหลัง
– สิวสามารถเกิดขึ้นได้ในทุกเพศทุกวัย แต่ช่วงวัยรุ่นนั้นจะมีปริมาณมากเป็นพิเศษ เพราะฮอร์โมนในร่างกายมีความแปรปรวน
– มีการผลิตซีบัมมากเกินไป ทำให้เกิดการอุดตันของรูขุมขน
องค์ประกอบของการเกิดสิว
องค์ประกอบนี้จะเกิดขึ้นภายในรูขุมขนเราและดันตัวขึ้นมา
– ขนอ่อน
– ต่อมไขมัน
– เซลล์ผิวหนังที่หลุดลอกตามธรรมชาติ
– แบคทีเรีย Propionibacterium acnes หรือ พี แอคเน่ (P.acne)
สาเหตุของการเกิดสิว
เกิดจากคอมีโดน เมื่อคอมีโดนถูกกระตุ้นก็จะทำให้สิวนูนขึ้นมานั้นเอง และเกิดขึ้นได้จาก
– การอักเสบขนาดเล็กๆ ในรูขุมขน
– อาหาร
– การผลิตน้ำมันใต้ผิวหนังมากเกินไป
– ระดับฮอร์โมนในร่างกาย
– การใช้ยาบางชนิด
– การพักผ่อนไม่เพียงพอ
– ความเครียดและการดูแลผิวอย่างไม่ถูกวิธี
ประเภทของสิวมีอะไรบ้าง
สิวอุดตัน (non-inflammatory acne)
สิวอุดตันเกิดจากสิ่งตกค้างใต้ผิวหนัง จะนูนขึ้นมาแต่ไม่ได้ทำให้รู้สึกเจ็บค่ะ อาจจะเกิดขึ้นได้บ่อยบริเวณ แก้ม คาง หน้าผาก และสามารถกลับมาเป็นซ้ำได้อีก
พี่รัศมีจะแบ่งสิวอุดตันออกเป็น 2 ประเภท ให้เข้าใจง่ายขึ้นดังนี้ค่ะ
1. สิวหัวดำ หรือ สิวหัวเปิด (Open Comedone)
ลักษณะ: ตุ่มนูน มีหัวสีดำที่เกิดจากน้ำมันที่อัดแน่นอยู่กับเซลล์ผิวเก่า ทำปฏิกิริยา oxidation กับออกซิเจนในอากาศ เกิดเป็นสีดำ จึงเป็นที่มาของชื่อนี้นั่นเอง
วิธีรักษา: ทำการกดออก
การป้องกัน:
– ล้างหน้าให้สะอาด
– งดใช้โฟมล้างหน้าที่มีน้ำมันผสม
– ใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีฤทธิ์ในการลดการอุดตันของคอมีโดน ได้แก่ เซรัมละลายสิว
– ใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนช่วยลดการผลิตน้ำมันบนผิวหน้า
2. สิวหัวขาว หรือ สิวหัวปิด (Closed Comedone)
ลักษณะ: ตุ่มนูนขนาดเล็ก เห็นเป็นสีขาว ซึ่งเป็นสีเริ่มต้นของน้ำมันและเซลล์ผิวที่ตายแล้ว ไม่มีหัวเปิด รากค่อนข้างลึก เกิดการอักเสบได้ง่ายเพราะออกซิเจนไม่สามารถทำปฏิกิริยา แบคทีเรียจะเจริญเติบโตและกลายเป็นสิวอักเสบ
การรักษา: ใช้เซรั่มละลายสิว
การป้องกัน:
– ขัดผิวเป็นประจำ เพื่อเปิดรูขุมขน และขจัดเซลล์ผิวที่ตาย แต่ไม่ควรขัดมากเกินไป
– เลือกผลิตภัณฑ์ที่ไม่ก่อให้เกิด “การอุดตัน”
– หลีกเลี่ยงการสัมผัสบนใบหน้า
มีสิวอีกประเภทนึงที่เรามักจะเป็นบ่อยมากแล้วใช้เวลานานกว่าจะหาย ยิ่งนูนยิ่งอยากจับ อยากแคะ แกะสิวมากๆ แต่รู้มั้ยคะ สิวประเภทนี้เรายิ่งจะต้องรักษาความสะอาดเป็นพิเศษเพราะว่ามันคือสิวอักเสบ และสามารถวนกลับมาเป็นซ้ำได้อีก แล้วก็ฝากรอยดำอีกต่างหาก สิวประเภทนี้ก็คือ “สิวอักเสบ” นั่นเอง ใครที่มองหาพวกครีมลดรอยสิว พี่รัศมีแนะนำ 10 ยี่ห้อครีมลดรอยสิว ทาเป็นประจำอย่างสม่ำเสมอ รอยสิว รอยแดงก็สามารถจางลงได้ค่ะ
สิวอักเสบ (inflammatory acne)
สิวอักเสบจะพัฒนามาจากสิวอุดตันต่อเมื่อ
– เกิดการติดเชื้อ p.acne
– ผนังรูขุมขนแตกรั่วจากการบีบสิว
– ผนังรูขุมขนแตกรั่วจากคอมีโดนที่มีขนาดใหญ่
แล้วมันอักเสบได้ยังไงล่ะ? โดยปกติแล้วร่างกายจะมีกระบวนการ ในการกำจัดแบคทีเรียในร่างกายโดยเม็ดเลือดขาว จึงเกิดอาการบวมแดง และเจ็บ จึงเรียกว่า “สิวอักเสบ” นั่นเอง สิวอักเสบมักเกิดจากการเติบโตของแบคทีเรียที่อาศัยอยู่บนผิวหนังที่เรียกว่า P. acnes ซึ่งก่อให้เกิดการอักเสบเพิ่ม สิวประเภทนี้จะมีลักษณะเป็นตุ่มนูน ตุ่มหนอง ตุ่มน้ำ และซีสต์
พี่รัศมีจะแบ่งสิวอักเสบออกเป็น 4 ประเภท ดังนี้ ค่ะ
1. สิวที่มีตุ่มนูนแดง (Papule)
ลักษณะ นูนแดงขึ้นมาเล็กน้อย พัฒนามาจากสิวอุดตัน มักเกิดจากเซลล์ผิวที่ตายแล้วอุดตันรูขุมขนแล้วทำให้เกิดการอักเสบ
2. สิวหัวหนอง (Pustule)
ลักษณะ มีหัวหนองให้เห็น คนส่วนใหญ่มักจะเคยเป็นและคุ้นเคยเป็นอย่างดีกับสิวประเภทนี้ ซึ่งเกิดการจากเจริญเติบโตของ P.acne
3. สิวอักเสบขนาดใหญ่ (Nodule)
ลักษณะ มีลักษณะเป็นตุ่มนูนแดงขนาดใหญ่ใต้ผิวหนัง กดแล้วมีอาการเจ็บ อักเสบมาก มักเกิดจากการกด และบีบสิวจากระยะแรก
4. สิวหัวช้าง (Cyst)
ลักษณะ สิวประเภทนี้คอลเจนใต้ผิวหนังถูกทำลาย อาจจะทำให้เกิดหลุมสิวได้ สิวประเภทนี้มักเกิดจากพันธุกรรมหรือฮอร์โมน ทำการรักษาโดยการปรึกษาแพทย์ค่ะ
การป้องกันสิวอักเสบ
1. ควรกำจัดหนองออกให้หมดค่ะ เพราะหนองในสิวนั้นเป็นสาเหตุที่ทำให้สิวเกิดขึ้นซ้ำได้
2. การทานยาและการใช้สกินแคร์ที่มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อ
3. ใช้โฟมล้างหน้าที่ควบคุมความมันบนใบหน้า และคงความชุ่มชื้นกับผิว
4. เช็ดเครื่องสำอางค์ออกให้หมดจด
5. ระวังเรื่องของแชมพูและผลิตภัณฑ์เส้นผม เพราะหากเกิดอาการแพ้สารเคมี ก็จะทำให้เกิดสิวได้นั่นเอง
6. หลีกเลี่ยงการใช้เครื่องสำอางค์ขณะเป็นสิว เพื่อหลีกเลี่ยงการอุดตันของรูขุมขน
แล้วเราจะสังเกตยังไงว่าเรามีสิวประเภทไหน?
พี่รัศมีจะแยกประเภทจากสิว ว่าแบบไหนทิ้งรอยแผลเป็นแบบใดไว้นั่นเอง
– สิวอุดตัน – มักหายได้โดยไม่ทิ้งรอยไว้
– สิวตุ่มนูนแดงและสิวหัวหนอง – จะทิ้งรอยแดงหรือรอยดำที่จางหายไปเอง
– สิวอักเสบขนาดใหญ่และสิวหัวช้าง – มักจะทิ้งรอยแผลเป็น รอยบุบ และหลุมสิว
ทริคจากพี่รัศมี สำหรับคนเป็นสิว
1. พักผ่อนให้เพียงพอ และนอนหลับเต็มอื่น
2. ดื่มน้ำให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย
3. สิวสามารถรักษาได้ ไม่ต้องกังวล เพียงแต่ต้องหาวิธีในการรักษา ให้ใช่ที่สุดสำหรับประเภทสิวของเรา
4. สิวบางประเภท เช่น สิวอักเสบ ไม่ควร บีบหรือแกะ เพราะจะทำให้เกิดการอักเสบซ้ำและสิวขึ้นที่เดิมได้
ส่งท้ายสำหรับบทความสำหรับ สิวเกิดจากอะไร
พี่รัศมีอยากจะขอบอกว่า การมีสิวนั้นไม่ได้ทำให้ความสวยของเราลดลง หรือทำให้ความมั่นใจของเราหายไป สิวแต่ละชนิดมีวิธีการรักษาที่แตกต่างกัน เพราะสาเหตุของการเกิดสิวล้วนแตกต่างกันออกไป หากว่าเราสามารถบ่งบอกได้ว่าเรามีสิวประเภทไหน การรักษาก็จะมีประสิทธิภาพและตรงจุดมากขึ้น การรักษาทำได้โดยการใช้ผลิตภัณฑ์สำหรับคนเป็นสิว หรือปรึกษาแพทย์เพื่อทำการรักษาให้ถูกวิธีต่อไปค่ะ หากใครอยากปกป้องผิวจากแดด พี่รัศมีก็มีบทความดีๆเกี่ยวกับ 7 อันดับ ครีมกันแดดคนเป็นสิว ยี่ห้อไหนดี [ฉบับ 2023] ได้ลองเลือกใช้กันด้วยนะ ไปดูกันค่ะ
